فناوری تولید فرمون‌های جنسی آفات کشاورزی

 

مشکلات و نواقص موجود و دلیل بروز مشکل:

تغییرات اقلیمی مخصوصا تغییرات دمایی منجر به تغییر در فنولوژی گیاهان و بیولوژی آفات گیاهی می‌­گردد، به‌گونه‌ای که کشاورزان برای تعیین زمان ظهور آفات و مقابله با آن‌ها و نیز تعداد دفعات سم‌پاشی با چالش مواجه می‌­شوند. از طرف دیگر مبارزه شیمیایی فراوان با آفات گیاهی، علاوه بر مشکلات ناشی از تحریم و گران بودن مواد اولیه، باعث به‌خطر افتادن سلامت و کیفیت محصول شده است. امروزه در کشورهای توسعه یافته به‌منظور تعیین زمان‌­های بهینه و دقیق مبارزه شیمیایی برای کاهش استفاده از سموم و شکار حداکثری آفات، به‌طور گسترده و تخصصی از فرمون‌های جنسی حشرات استفاده می‌­کنند که هم نقش پیش‌آگاهی و هم نقش کنترل کنندگی دارد. در کشور ما تولید فرمون‌­های جنسی به‌صورت محدود و برای تعداد محدودی از آفات تولید شده است اما هنوز در این زمینه نیاز به تلاش جدی می‌­باشد. همچنین از این میزان فرمون­ جنسی مورد استفاده در کشور، به‌طور بسیار کم به‌عنوان مبارزه غیر شیمیایی استفاده می‌­شود و بیشتر در پیش آگاهی استفاده می‌شود. فرمون‌­های جنسی با نشان‌­های تجاری خارجی نیز معمولا به‌صورت رسمی وارد کشور نمی‌­شود و در بسیاری از موارد هم تقلبی هستند. لذا ضرورت دستیابی به فناوری تولید فرمون‌­های جنسی علی‌الخصوص برای برخی آفات بسیار مهم کشور (مانند کرم خراط، کرم سیب، کرم خوشه‌خوار انگور و گلوگاه انار) به‌صورت بومی امری اجتناب‌ناپذیر است.

فراوانی/ حجم نیاز:

طبق سالنامه آماری جهاد کشاورزی سال 1400 سطح زیر کشت محصول پسته حدود 219 هزار هکتار، انگور 255 هزار هکتار، گردو 151 هزار هکتار و انار 90 هزار هکتار بوده است و میزان ابتلا به این آفات در هر محصول حدودا بین 30 الی 90 درصد بوده است.

ارزش مالی مسئله:

طبیعتا در صورت تشخیص به‌موقع عملیات مقابله می‌توان تعداد دفعات سم پاشی را 25 تا 50 درصد کاهش داد که خود باعث کاهش هزینه‌های سم پاشی و تولید محصول خواهد شد.

راه حل فعلی:

در حال حاضر تاریخ و تعداد دفعات سم‌پاشی به‌صورت تجربی و به اصطلاح تقویمی صورت می‌­گیرد، به‌گونه‌ای که کشاورز براساس تجارب گذشته متناسب به هر مرحله رشد، اقدام به مبارزه با آفات می‌­کند.

محدودیت‌ها و قیود:

دستیابی به فرمول شیمیایی فرمون­های جنسی آفات و سنتز آن‌ها نیاز به فناوری بالایی دارد. از طرف دیگر فرمون­‌های جنسی برای دارا بودن کارایی بالا می‌­بایست متناسب با نوع گونه آفت در هر منطقه و اقلیم جغرافیایی ساخته شود. 

برنامه‌ها، پروژه‌ها و اقدامات مرتبط:

تاکنون در سطح جهان فرمون­‌های جنسی متفاوتی برای آفات کشاورزی تولید شده است. در کشور ایران نیز تعداد محدودی از شرکت‌­ها مانند شرکت زیست فناوری فرمون پارسیان و شرکت فرآورده‌های طبیعت دوست نیکان به تولید فرمون­‌های جنسی برخی آفات اقدام نموده‌­اند، اما ماده اولیه این فرمون‌­ها معمولاً وارداتی بوده و بر روی آفات محدودی مانند کرم غوزه پنبه کارایی قابل قبولی نشان داده است. 

محصول/ راه حل پیشنهادی:

تولید فناوری فرمون­‌های جنسی آفات کشاورزی (ارزان بودن، کارآیی بالا، بومی‌سازی متناسب با شرایط محیطی و اقلیمی کشور، اثرگذاری سریع و پایا)

 

جهت مشاهده آموزش ثبت‌ ایده/طرح در رویداد اینجا کلیک کنید.

جهت ورود به صفحه ثبت‌ ایده/طرح رویداد اینجا کلیک کنید.